ယန္းကီးအထာ
“အေမရိကန္အျပင္ဖက္ကလူေတြဟာ နည္းပညာအရေတာ့ အာရပ္ေတြပဲ”
(The Dictator Film)
လူလည္ႀကီးကေနဒီ ေဆးျပင္းလိပ္ႀကိဳက္ပံုက စာတင္ေလာက္တယ္။
က်ဳးဘားႏိုင္ငံကို ကုန္သြယ္ေရးပိတ္ဆို႔ မႈလက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းမျပဳခင္ေလးမွာပဲ
ေဆးျပင္းလိပ္ေသာက္ေဖာ္ေသာက္ဖက္ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးဌါနအၾကီၤးအကဲ ပီရာဆလင္ဂ်ာကို မွာတယ္။
လက္နဲ႕လိပ္တဲ့ က်ဳးဘားႏိုင္ငံထုတ္ မက္ဆစ္အပ္(ပ္)မန္းေဆးျပင္းလိပ္ ၁၀၀၀ ၀ယ္ေပးဖို႔ေပါ့။
ေနာက္တစ္ေန႕ ေဆးျပင္းလိပ္ ၁၂၀၀ ၀ယ္ယူျပီးလို႔ စကၠန္႕ပိုင္းအၾကာမွာ
ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံထြက္ကုန္အားလုံး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တားျမစ္တဲ့ အမိန္႔ကို
ကေနဒီ လက္မွတ္ထိုးတယ္။
အစၥေရး-အီရန္အေရးသံုးသပ္ခ်က္တစ္ခုလား။ ဒါမွမဟုတ္ အေမရိကန္ရဲ႕ အာဖ်ံကြီးမႈတစ္ခုလား။
ေနတန္ယာဟု ေျပာခဲ့သလို အေမရိကန္အစိုးရက ဘယ္လိုမူ၀ါဒေတြခ်မွတ္ ခ်မွတ္၊
အစၥေရးဆိုတာ ကနဦးကတည္းက အေမရိကန္ေထာက္ခံမႈရထားတဲ့ႏိုင္ငံ၊ အစၥေရးက
အီရန္ကို ၀င္တိုက္ဖို႔ ကိစၥအတြက္ အိုဘားမားအစိုးရဟာ အမ်ားအျမင္မွာ
သေဘာမတူခ်င္သလိုလိုလုပ္ၿပီး ဖြင့္မေျပာလည္း စည္း၀ါးကိုက္သိၿပီးသား နားလည္မႈမ်ိဳးနဲ႔
သေဘာတူညီထားၿပီးသား။ အရင္တုန္းက အစၥေရးေတြ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေနထိုင္တဲ့ကိစၥကို
အသံထြက္က်ယ္က်ယ္နဲ႕ကန္႔ကြက္ၿပီးမွ ခြင့္ျပဳခဲ့သလို
အခုလည္း ေနတန္ယာဟုအဆိုကို လူသိထင္ၾကားကန္႔ကြက္ၿပီးရင္ ေထာက္ခံဦးမွာပဲ။
“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခင္ဗ်ားတို႔ကို ကူညီခ်င္ပါတယ္။”
(ခ်ား၀ီလ္ဆင္၊ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဆပ္ေကာ္မတီ ကြန္ဂရက္အရာရွိ၊Charlies Wilson’s War Film)
“မကူညီခ်င္ပါဘူး။ လံုး၀ကို မကူညီခ်င္ပါဘူး။ က်ဳပ္ ေအာက္စဖိုဒ့္မွာ
ေက်ာင္းတက္ခဲ့ေတာ့ ဒီစကားရဲ႕အဓိပၸါယ္ကို ေကာင္းေကာင္းသိတယ္။
U.S က က်ဴပ္တို႔ကို မကူညီခ်င္ပါဘူး။”
(ကာနယ္မက္ဟုဒ္၊ ပါကစၥတန္အရာရွိ၊Charlies Wilson’s War Film)
ကဒါဖီမေသခင္မွာ ေျပာသြားခဲ့တဲ့ စကားတစ္ခြန္းရွိတယ္။
“မင္းတို႔အမွန္ အမွားကို ခြဲျခားသိၾကရဲ႔လား”တဲ့။
ေထာက္လွမ္းေရးဆိုင္ရာ ကုမၸဏီတစ္ခုကေန အီးေမးလ္သတင္းေပါက္ၾကား။
အၾကမ္းဖက္ေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္လာဒင္ရဲ႕ ရုပ္အေလာင္းဟာ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာသလို ပင္လယ္ျပင္မွာ
မြတ္စလင္ဘာသာထံုးစံနဲ႕ မီးသၿဂိဳလ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္။ အေမရိကန္ပို႔ၿပီး မီးသၿဂိဳလ္ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္တဲ့။
ဘင္လာဒင္ဟာ တကယ္ပဲ အိုဘားမားရဲ႕
ေရြးေကာက္ပြဲစည္းရုံးမႈသားေကာင္ျဖစ္သြားျခင္းပဲလား။
ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ
ပါကစၥတန္မွာ ၂၀၀၉ခုႏွစ္အတြင္း ေမာင္းသူမဲ့ဒရုန္းေလယာဥ္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္
အရပ္သား ၇၀၀ ေသဆံုး။ အေမရိကန္အစိုးရဟာ အာဖဂန္ရဲ႔ မူဂ်ာဟီဒင္သူပုန္ေတြကို
ေဒၚလာသန္းတစ္ဘီလီယံတန္ဖိုးရွိတဲ့ စစ္လက္နက္ေတြ ေထာက္ပံ့ေပးၿပီး ကိုးႏွစ္ၾကာက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေနတဲ့
ဆိုဗီယက္ေတြကို ေမာင္းထုတ္ပစ္ခဲ့။ အာဖဂန္ျပန္လည္ဖြံၿဖိဳးေရး ေက်ာင္းနဲ႔ေဆးရုံေတြေဆာက္ဖို႔က်ေတာ့
ေဒၚလာတစ္သန္းဖိုးေတာင္ မသဒၵါ။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ႏွိပ္နင္းရင္းနဲ႔ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ
တိုးပြားလာပံု ဥပမာေပးရရင္ျဖင့္-
“၂၀၀၄ခုႏွစ္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ တာလီဘန္သူပုန္ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။
ေက်းရြာတစ္ရြာကို အေမရိကန္ေမာင္းသူမဲ့ယာဥ္နဲ႔ တိုက္ခိုက္ခ့ဲလို႔
အဲဒီ့ေက်းရြာသားေသဆံုးခဲ့တယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔ သူ႔ရဲ႔ အသုဘမွာ
ေနာက္ထပ္တိုက္ခိုက္ခံရျပန္တယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ပါကစၥတန္-တာလီဘန္ရယ္လို႔
ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ႏိုင္တယ္။ အေမရိကန္ေမာင္းသူမဲ့
ေလယာဥ္ေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈဟာ တရားသျဖင့္ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔
လြတ္ကင္းၿပီး လူမႈကိုယ္က်င့္သိကၡာအရလည္း မမွ်တဘူး”
(လန္ဒန္အေျခစိုက္လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာေရွ႕ေန ဆာဂါဟတ္ဆန္အား ပရက္စ္တီဗြီသတင္းဌာနက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း)
အီရန္ရဲ႔ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈသက္သက္ဆိုရင္ေတာင္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလွပါတယ္။
အီရန္ႏ်ဴကလီးယားပညာရွင္ေတြကို လုပ္ႀကံတဲ့ အမႈသြားအမႈလာေတြမွာ
တစ္ခုနဲ႕တစ္ခုတူညီတဲ့ လုပ္နည္းကိုင္နည္းေတြေတြ႔ရတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္ဆုံးလုပ္ၾကံမႈကလည္း
ကနဦးလုပ္ၾကံမႈေတြနည္းတူ အေမရိကန္နဲ႔ အစၥေရးတို႕အေနနဲ႔ ေနာက္ကြယ္မွာ
ပတ္သက္ေနမယ္လို႔ ယူဆေတာ့တာေပါ့။ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊စီအိုင္ေအ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕က အီရန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္
မိုဟာမက္မိုဆာဒီကို ရာထူးၿဖဳတ္ခ်၊ ရွားဘုရင္ကို နန္းတင္၊ ရွားဘုရင္က သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္နဲ႔ အီရန္ကို အုပ္ခ်ဳပ္၊
၁၉၈၀ ခုႏွစ္၊ အီရတ္အာဏာရွင္ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက အီရန္ကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္။
အေမရိကန္သမၼတရိုနယ္ရီဂင္က ဆက္ဒမ္ဟူစိန္အစိုးရကို
ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေတြ၊ ေငြေၾကးနဲ႔ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြေထာက္ပံ့ေပးခဲ့။
“ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေျပာရရင္ အေမရိကမွာ အဲ့ဒီအေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသနဲ႕
ပတ္သတ္လို႕ ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့
အဲ့ဒီေဒသထြက္ေရနံေတြကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ ပိတ္ဆို႔မႈေတြဆက္တိုးျမွင့္ဖို႕
တန္ခိုးအာဏာသိသိသာသာၾကီးထြားလာတဲ့ တရုတ္နဲ႕အိႏိၵယအေပၚရည္မွန္းထားတဲ့
အစီအစဥ္ေတြမွာ စစ္ျပဳတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပိတ္ဆို႔ကန္႕သတ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္
ေသခ်ာတာကေတာ့ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုပဲရွိတယ္လို႕ ကွၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသေရနံေတြကို လက္၀ါးၾကီးအုပ္ေရးေပါ့”
(အီရန္-အေမရိကန္အေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ အလီေရဇာ)
စတိဗ္ေဂ်ာဗ့္ေသတာနဲ႔ FBIက စတိဗ္ေဂ်ာဗ့္ရဲ႔ မွတ္တမ္းေတြ ထုတ္ျပန္တာနဲ႔ ဘာဆိုင္လို႔လဲ။
လစ္ဗ်ားနယ္ေျမကို ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီက မပ်ံသန္းရဇုန္သတ္မွတ္ထားလည္း
အေမရိကန္နဲ႔ ေနတိုးတိုက္ေလယာဥ္ေတြက အဲဒီ့နယ္ေျမေတြေပၚ အဲဒီ့စည္းကမ္းကို
ခ်ိဳးေဖာက္ပ်ံသန္းတာကေရာ အျခားစည္းကမ္းတစ္ခုလား။ တစ္ဖက္မွာ
တရုတ္(တိုင္ေပ)ကို လက္နက္ေရာင္းေနသလို တစ္ဖက္မွာ တရုတ္(ျပည္မ)ႀကီးနဲ႔ အေမရိကန္ဟာ
ေျမာက္ကိုရီးယားလွ်ိဳ႔၀ွက္ခ်က္ေတြ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ လဲလွယ္ၿပီး ေနာက္ကြယ္မွာ
တရုတ္သူလွ်ိဳလုပ္ငန္းတိုးျမင့္လုပ္ေဆာင္ေနမႈအေပၚ ထိတ္လန္႔တၾကားျဖစ္ေနျခင္းဟာ
အေမရိကန္ရဲ႕ ႏွစ္ထပ္ဆင့္မီးစတစ္ဖက္ ေရမႈတ္တစ္ဖက္မူ၀ါဒလား။
နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က မြတ္စလင္ေတြကို နယူးေယာက္ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႕ စီအိုင္ေအပူးေပါင္းေထာက္လွမ္းတာဟာ
အေမရိကန္ေတြ ေျပာေျပာေနတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးလား။
TO KILL A MOCKING BIRD ကေန the Help အထိ အထင္ကရ ေဟာလီး၀ုဒ္ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြမွာ
အဓိကပါ၀င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာဟာ ဘာျဖစ္လို႔ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈျဖစ္ရတာလဲ။
ေအာ္စကာရရံုပဲလား။ အဲဒီ့ထက္ ပိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသလား။ ဟာေဗးမစ္ခ္ဟာ
အေမရိကန္လူအဖြဲ႔အစည္းအေၾကာင္းကို မေသခင္ကတည္းက
ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ခဲ့သူ။
“ဟာေဗး စကားေျပာေနပါတယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္လုပ္ႀကံခံရၿပီး ေသဆံုးတဲ့အခါဖြင့္ဖို႔ အသံသြင္းခဲ့ပါတယ္”
(ဟာေဗးမစ္ခ္၊ ေဂးအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္၊ MILK Film၊)
ႀကိဳတင္မွာယူထားတဲ့ စစ္ပြဲေတြက တစ္ပြဲၿပီးတစ္ပြဲအလွည့္က်တန္းစီလို႔။
ၿမိဳ႔ႀကီး (၈၀) မွာ အီရန္အေရး ဆႏၵျပသူက ျပေနၿပီ။
ဆိုက္ကိုေဖာက္တဲ့ သူကေဖာက္ေနၿပီ။ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈရဲ႔ အသီးအပြင့္အျဖစ္
ေဒသခံမိန္းမပ်ိဳေတြကို အဓၶမက်င့္တဲ့ စစ္သားက က်င့္ေနၿပီ။ တာလီဘန္တိုက္ခိုက္ေရးသမား
အေလာင္းေတြေပၚ တခစ္ခစ္ရယ္ၿပီး ေသးနဲ႔ပန္းတဲ့ စစ္သားက ပန္းေနၿပီ။ အာဖဂန္အရပ္သားေတြကို အသားလြတ္
ေသနတ္နဲ႔ လိုက္ပစ္တဲ့ စစ္သားက ပစ္ေနၿပီ ( ကေလးငယ္ ၉ ဦးအပါအ၀င္ ၁၆ ဦး ေသဆံုး)။ စစ္သံုးစရိတ္ဘတ္ဂ်က္
၀န္ထုပ္၀န္ပိုးေတြေအာက္မွာ အေမရိကန္ျပည္သူေတြ စီးပြားေရးက်ဆင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းျမင့္တက္။
လွ်ာတန္းလန္းနဲ႔ မ်က္လံုးမ်က္ဆံျပဴးက်ယ္ပိျပားေနၾကၿပီဆိုေသာ္လည္း…။
ထံုးစံအတိုင္း ေျပာခ်င္ရာေျပာၿပီးရင္
အေမရိကန္အစိုးရရဲ႔ သေဘာထားအျမင္အာေဘာ္သာျဖစ္ေၾကာင္း
ထုတ္လႊင့္ဆဲ သတင္းဌာနရဲ႔ အျမင္အာေဘာ္မဟုတ္ေၾကာင္း
အေမရိကန္တက္ခနိနဲ႔ အေမရိကန္၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္အသံလႊင့္ဌာနကေန
တစ္ကမၻာလံုးကို အခ်ိဳသတ္ဦးမယ္။ သူ႔ သၾကားလံုးအရသာကေတာ့
သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ခ်ဥ္စုတ္စုတ္နဲ႔။ ။
လြန္းဆက္ႏိုးျမတ္
(Resource-ႏိုင္ငံတကာေရးရာဂ်ာနယ္မ်ား)
မွန္စီေရႊခ် ကဗ်ာစာအုပ္မွ-လြန္းဆက္ႏိုးျမတ္၊ ျမတ္မိုးအိမ္၊ ေျမမႈန္လြင္၊ WLO
Like this:
Like Loading...